Trovanje hranom: simptomi, dijeta i lečenje

Trovanje hranom nastaje kao posledica unošenja hrane ili pića kontaminiranih bakterijama, virusima, parazitima ili toksinima koje oni luče, a manifestuje se simptomima povraćanja i dijareje (proliv). Propratni simptomi se takođe mogu javiti u vidu povišene telesne temperature, bolova u abdomenu i grčeva.

Teški oblici trovanja hranom dovode do dehidratacije, pojave krvi u povraćanom sadržaju ili stolici, dijareja u trajanju duže od 3 dana, trnjenje i mravinjanje tela (parastezije) ili zamagljen vid.

U zavisnosti od uzroka trovanja, dužina trajanja može varirati od nekoliko sati do nekoliko dana. Terapija je takođe zavisna od uzročnika. U najvećem broju slučajeva nije potrebna terapija i simptomi se povlače nakon nekoliko dana, ali moguće je ordinirati posebnu antibiotsku ili antiparazitarnu terapiju u određenim slučajevima.

Trovanje hranom: simptomi, dijeta i lečenje

Trovanje hranom: simptomi, dijeta i lečenje

Simptomi i znaci

Trovanje hranom je, dakle, stanje koje nastaje nakon ingestije hrane ili vode kontaminirane sa virusima, bakterijama, parazitima ili toksinima koje oni izlučuju.

Simptomi koji se gotovo uvek javljaju:

Međutim, ne retko dolazi do pogoršanja stanja i pojave sledećih simtpoma:

Simptomi trovanja hranom zavise i od ciljnog organa za određeni toksin, kao na primer botulinski toksin koji pokazuje afinitet za nervno tkivo i stoga dobijamo neurološku simptomatologiju.

Ukoliko grupa ljudi nakon konzumiranja određene hrane i pića svi razviju simptome iz ove grupe, treba posumnjati na trovanje hranom.

Grupe sa povišenim rizikom su deca, stariji odrasli, trudnice i osobe obolele od dijabetesa, bolesti jetre ili bolesti bubrega.

Najčešći uzročnici

Prvo mesto na ovoj listi pripada virusima, odmah iza njih se nalaze bakterije. Najčešći izazivači su:

Najčešći patogeni koji prilikom trovanja dovode do hospitalizacije bolesnika su:

Toksini

Postoji veliki broj toksičnih materija (toskina) koji mogu da izazovu trovanje hranom. Mogu ih proizvoditi same bakterije na hrani ili u hrani, ili same namirnice mogu biti kontaminirane. Postoji veliki broj biljaka i životinja (namirnica njihovog porekla) koje su toksične u određenim uslovima, pod određenom temperaturom, spremljene na određeni način.

Bakterije luče egzotoksine, enterotoksine, citotoksine ili neurotoksine. Kada bakterija izluči toksin u hranu i potom dođe do njene ingestije (unošenja) u organizam nastaje alimentarna intoksikacija. Ukoliko se u organizmu nađu vegetativni oblici bakterija i oni vrše invaziju digestivnog trakta u pitanju su alimentarne toksoinfekcije.

Paraziti

Najveći broj parazita se unese u organizam putem hrane i vode. Radi se o sledećim parazitima kao najčešćim uzročnicima:

Koja hrana načšeće dovodi do trovanja?

Hrana koja se najčešće dovodi u vezu sa trovanjima je sledeća:

  • Jaja
  • Meso živine
  • Nepasterizovano mleko i drugi proizvodi
  • Sir
  • Sirovo voće i povrće (neoprano najčešće)
  • Začini
  • Orašasti plodovi

Koliko dugo trovanje hranom traje?

U najvećem broju slučajeva, kod blagih do umerenih simptoma trovanja, dolazi do povlačenja simptoma u periodu od 24 do 48h, bez potrebne terapije. Ukoliko se pojave znaci dehidratacije poput suvoće usne duplje, smanjenog mokrenja, pojačanog žeđanja, kao i trajanje ostalih simptoma duže od 72 časa potrebno je obratiti se doktoru.

Dijagnoza

Dijagnostikovanje trovanja započinje informacijama o skorašnjim obrocima koje ste konzumirali, podacima o putovanjima ili informacijama o slično obolelim osobama u Vašoj neposrednoj okolini. Fizikalni pregled je orijentisan ka znacima dehidratacije. Analiza krvi može služiti za eliminaciju drugih uzroka ili za imunološke testove. Analiza stolice za izolaciju uzročnika. Moguće je i uraditi biopsiju tkiva ukoliko je neophodno.

Iako postoji mogućnost svih analiza, u praksi se one uglavnom ne rade ukoliko je u pitanju blaži i umeren oblik trovanja, iz razloga što dok analize budu gotove dolazi do povlačenja simptoma. Dijagnoza se često postavlja u odnosu na kliničku sliku i razgovor sa pacijentom.

Lečenje

Najbitniji deo terapije kod trovanja hranom je uzimanje tečnosti u cilju izbegavanja dehidratacije.

Nekim pacijentima odgovaraju lekovi protiv mučnine i povraćanja. Konzumiranje lekova za zaustavljanje dijareje, poput loperamida se ne preporučuje jer može dovesti do pogoršanja stanja i komplikacija. Antibiotici mogu biti prepisani u slučajevima trovanja koje izazivaju bakterije. Trudnice i teški oblici trovanja se moraju lečiti antibioticima. Kod parazitskih uzročnika lekovi izbora su antiparazitarni lekovi. Primena probiotika je poželjna za normalizaciju crevne flore.

Ishrana

Rehidratacija je najbitniji korak. Međutim rehidratacija običnom vodom nije dovoljna, neophodno je uneti i elektrolite i soli. U apotekama se mogu naći rastvori rehidratacionih soli koji su najbolji u ovim slučajevima. U toku trovanja konzumirati čajeve, dvopek, grisine, suvi keks. Izbegavati masnu, tešku hranu. Nakon povlačenja simptoma postepeno uvoditi namirnice u ishranu, prvo početi sa pirinčom i mesom, i uvoditi jednu po jednu namirnicu.

Prevencija

Prevencija trovanja hranom se postiže većinski higijesnkim merama:

  • Pranje ruku i površina u svojoj okolini
  • Pranje voća i povrća pre konzumiranja
  • Odvojite meso, voće i povrće nakon pranja da ne bi došlo do unakrštene kontaminacije
  • Spremajte hranu na odgovarajućoj temperaturi, kuvajte je na minimum 75 stepeni celzijusovih (toplota ubija patogene mikroorganizme i njihove toksine; većinu)
  • Hranu čuvajte u frižideru
  • Ne podgrevati hranu više od jednom

Nakon povlačenja simptoma pacijent je izlečen, toksini ili patogeni mikroorganizmi su eliminisani iz organizma. Tada samo trebate biti pažljivi sa uvođenjem namirnica u ishranu, nije preporučljivo krenuti sa svim vrstama odmah, već postepeno. Kroz par dana vraća Vam se i apetit, snaga i vraćate se svom svakodnevnom životu.

Ukoliko Vam se svideo naš tekst, zamolili bismo Vas da nas podržite tako što ćete nas pratiti na Facebook-u ili Twitter-u. Ostanite sa nama i upoznajte nas bolje >>!

Pročitajte još

Original Article

POVEZANE OBJAVEVIŠE OD AUTORA