pixabay.com
Prelazak sa raznovrsne ishrane na ishranu sa raznim orašastim plodovima, voćem i povrćem je prilično bezbedan način da ljudi sa rizikom od srčanih oboljenja smanje nivoe telesne masti.
Međutim, za neke pojedince, dodavanje dobre kapi ekstra devičanskog maslinovog ulja može ugroziti inače zdrav način života, piše Science Alert.
Tim istraživača sa Univerziteta Florida i Nacionalnog instituta za dijabetes i bolesti digestivnog i bubrežnog sistema detaljnije je razmotrio zdravstvene prednosti biljne ishrane za pojedince u riziku od razvoja aterosklerotičnih kardiovaskularnih bolesti, prenosi N1 Zagreb.
Slab dokaz
Nedavna promocija veganske ishrane hvalila je prednosti ekstra devičanskog maslinovog ulja (EVOO) kao sredstva za snižavanje zabrinjavajućeg nivoa holesterola.
Mediteranska ishrana uključuje masti životinjskog porekla, a dodavanje često preporučene količine maslinovog ulja znači da potrošnja masti može dostići skoro polovinu energetskog unosa u organizam.
Studije su pokazale oprečne rezultate o prednostima različitih delova mediteranske ishrane, a dokazi o tome da li maslinovo ulje u kombinaciji sa ishranom biljnog porekla sa niskim sadržajem masti zaista koristi ljudima sa faktorima rizika od srčanih oboljenja su slabi.
Da bi to istražili, istraživači su analizirali 40 odraslih osoba starosti od 18 do 79 godina koji su proveli ukupno osam nedelja na pažljivo osmišljenoj veganskoj ishrani: četiri nedelje na dijeti koja je uključivala četiri dodatne kašičice EVOO dnevno i četiri nedelje na niskoj ishrani.
I niske i visoke EVOO dijete dovele su do poboljšanja kardiometaboličkih profila (holesterol, šećer u krvi i pokrivenost upalom) u poređenju sa merama pre dijete. Zanimljivo je da je redosled kojim su se dijete odvijale uticao na promenu nivoa holesterola u poređenju sa osnovnom vrednošću na samom početku studije.
Dijeta sa relativno liberalnim količinama maslinovog ulja, a zatim prelazak na obroke sa malo ili bez maslinovog ulja dovela je do pada nivoa lipoproteina niske gustine (LDL) ili „lošeg“ holesterola kod dobrovoljaca.
Rizik od moždanog i srčanog udara
Istraživački tim veruje da male količine zasićenih masti koje se nalaze u ekstra devičanskom maslinovom ulju mogu uticati na preradu LDL-a u jetri, uzrokujući njihovo povećanje u krvi gde mogu povećati rizik od moždanog i srčanog udara.
„Smanjeni unos ekstra devičanskog maslinovog ulja može dovesti do većeg smanjenja lipida od relativno veće potrošnje“, pišu istraživači u svom objavljenom radu.
Ovde postoje neka upozorenja: dok su istraživači uzeli u obzir razlike u polu i težini u svojim proračunima, svi učesnici su ocenjeni kao granični visoki rizik za aterosklerotsku kardiovaskularnu bolest (ASCVD), koja se može razviti kao rezultat previše LDL holesterola koji začepljuje arterije.
Štaviše, razlike u relativnom smanjenju LDL holesterola nisu bile tako velike, posebno kada je praćena niskom EVOO dijetom. Sa ili bez maslinovog ulja, ove biljne dijete su se još jednom pokazale kao dobre za telo.
„Iako su obe dijete poboljšale metabolički fenotip, niska EVOO intervencija može obezbediti smanjenje LDL-C kod osoba sa najvećim rizikom“, pišu istraživači.
Ukratko, ukidanje dodatnih porcija maslinovog ulja moglo bi biti nešto što treba uzeti u obzir za one sa većim rizikom od srčanih bolesti, kažu istraživači. Buduće studije bi mogle da razmotre kako bi se ova asocijacija mogla odigrati među većim grupama učesnika i tokom dužih vremenskih perioda, ali to je još jedan podsetnik da smo ono što jedemo.
„Dodavanje ekstra devičanskog maslinovog ulja nakon konzumiranja malih količina u celoj biljnoj ishrani može sprečiti smanjenje rizika“, pišu istraživači.
