Ako ste stariji od 40 godina i jednog jutra vam se učinilo da ste odjednom brzo ostarili – možda to ne umišljate. Naučnici su otkrili da ljudi najviše ostare u dva navrata: prvi u proseku dolazi sa 44 godine, a drugi sa 60.
– Ne menjamo se samo postepeno. Ima perioda kada dolazi do drastičnih promena. Ispostavilo se da se to događa sredinom 40-ih godina, a zatim u ranim šezdesetima – navodi genetičar Majkl Snajder sa Univerziteta Stanford u SAD, prenosi “Science Alert”.
Snajder i njegovi kolege istraživali su biologiju starenja kako bi bolje razumeli koje se tačno promene događaju i na koji način. Pratili su grupu od 108 odraslih ljudi, koji su tokom nekoliko godina svakih nekoliko meseci donirali biološke uzorke. Svaki učesnik je tokom 626 dana prosečno predao 47 uzoraka.
Primetili su da kod nekih stanja, poput Alchajmerove i kardiovaskularnih bolesti, rizik ne raste postepeno s vremenom, već naglo eskalira nakon određenog perioda. Zato su odlučili da bliže prouče biomarkere starenja kako bi videli mogu li da identifikuju povezane procese.
Pritom su analizirali različite vrste molekula, uključujući RNA, proteine, lipide i taksone mikrobioma creva, kože, nosa i usne šupljine. Naučnici su nakon analize primetili da u ljudskom telu tokom dve životne faze dolazi do značajne promene u količini različitih vrsta molekula.
Tokom jedne ili obe faze promenilo se otprilike 81 odsto proučavanih molekula. Promene su dostigle vrhunac sredinom 40-ih, a zatim ponovo početkom šezdesetih godina.
Tokom vrhunca u 40-ima zabeležene su promene u molekulima vezanim uz metabolizam lipida, kofeina i alkohola, kao i kardiovaskularne bolesti te disfunkcije kože i mišića. Vrhunac ranih šezdesetih bio je povezan sa metabolizmom ugljenih hidrata i kofeina, kardiovaskularnim bolestima, kožom i mišićima, imunološkom regulacijom i radom bubrega.
Kod žena prvi vrhunac sredinom 40-ih obično dolazi kada krenu u menopauzu ili perimenopauzu, s tim da naučnici smatraju da proces menopauze nije glavni uzročni faktor s obzirom na to da su i muškarci u istom periodu prolazili kroz značajne molekularne promene.
Istraživanje pod nazivom “Nonlinear dynamics of multi-omics profiles during human aging” objavljeno je u časopisu “Nature Aging”.